Hiệu ứng ly cà phê - "Latte Factor", vì sao bạn cứ mãi hết tiền!

icon calendar08/12/2023

Chúng ta thường ít khi để ý đến những khoản chi tiêu vặt vãnh, tuy nhiên về lâu dài, chúng có thể ảnh hưởng lớn tới tài chính cá nhân. Giống như số tiền bỏ ra mua một cốc cà phê mỗi ngày có thể không đáng bao nhưng khi cộng dồn lại, nó có thể trở thành con số “siêu to khổng lồ”. Và điều này còn được gọi là Latte Factor - hiệu ứng ly cà phê.

Latte Factor là gì?

Latte Factor là một khái niệm được tác giả David Bach đưa ra trong cuốn sách cùng tên. Nó được dùng để chỉ những khoản chi tiêu nhỏ, không đáng kể mà chúng ta thường ít chú ý đến. Những khoản chi này có thể bao gồm:

  • Cà phê, trà sữa, đồ ăn nhanh
  • Mua sắm quần áo, mỹ phẩm
  • Trả phí thuê bao dịch vụ không cần thiết như xem phim, nghe nhạc,..
  • Đi lại bằng taxi, xe ôm thay vì đi bộ hoặc sử dụng phương tiện công cộng

Trên thực tế, đa số các khoản chi này không thuộc hàng thiết yếu và có thể loại trừ.

 

 

Latte Factor có tác động như thế nào?

Latte Factor có thể gây ra những tác động tiêu cực đến tài chính của chúng ta nếu không được kiểm soát. Chúng có thể khiến chúng ta khó đạt được các mục tiêu tài chính của mình, chẳng hạn như tiết kiệm tiền, mua nhà, đầu tư,...

Ví dụ, nếu bạn mua một ly cà phê latte mỗi ngày với giá 50.000 đồng, thì trong một năm, bạn sẽ chi khoảng 18.250.000 đồng cho cà phê. Số tiền này có thể được sử dụng để mua một chiếc điện thoại mới, một chuyến du lịch, hoặc đầu tư vào một quỹ tiết kiệm.

 

Vì sao chúng ta ít khi để ý đến Latte Factor?

  • Não bộ xử lý số lớn và số nhỏ khác nhau

Theo một nghiên cứu của Đại học Hoàng gia London (Anh), não xử lý những con số nhỏ ở bán cầu phải, còn số lớn ở bán cầu trái. Vì vậy mà có sự khác biệt trong cách nhận thức về từng loại mệnh giá trong chi tiêu hàng ngày và khiến chúng ta không đánh giá chính xác được mức độ ảnh hưởng của các khoản chi tiêu nhỏ trên tổng thu nhập.

  • Latte factor thường tạo ra sự hưng phấn

Giống như các quyết định mua sắm khác, Latte Factor khiến ta vui vẻ vì cảm giác kiếm được tiền và tiêu vào những gì mình thích. Bên cạnh đó, cà phê và trà sữa còn nạp thêm đường hoặc caffeine cho não để sản sinh endorphin - hormone được mệnh danh là “thuốc phiện nội sinh” khiến ta thấy hưng phấn hơn.

  • Não trở nên “nhờn” với tác nhân tích cực

Hiệu ứng thích nghi khoái lạc (hedonic adaptation) là quá trình não bộ thích nghi với các tác nhân tích cực hay tiêu cực, và dần phai nhạt cảm xúc với chúng. Ví dụ ban đầu bạn chỉ uống 1 cốc cà phê vào sáng thứ hai để tỉnh táo hơn cho một tuần mới. Nhưng dần dần bạn thấy 1 cốc/tuần không còn “đủ đô”. Bạn quyết định tăng lên 2 cốc/tuần, rồi cuối cùng là mỗi ngày 1 cốc mới có tâm trạng làm việc. Tiền cà phê trở thành khoản chi hiển nhiên hàng ngày, dù thực tế nó vốn không phải hàng thiết yếu.

 

Làm thế nào để tránh mắc phải Latte Factor?

Chúng ta không cần loại bỏ hoàn toàn latte factor khỏi cuộc sống. Trên thực tế, chúng là những niềm vui nhỏ ta có thể dễ dàng kiếm được mà không mất nhiều thời gian và công sức. Tuy nhiên, ta vẫn cần kiểm soát chúng để xây dựng thói quen chi tiêu lành mạnh, từ đó tăng khả năng tiết kiệm và đầu tư.

  • Theo dõi chi tiêu của mình và xác định những khoản chi tiêu không cần thiết

Bước đầu tiên chính là theo dõi chi tiêu của mình. Bạn có thể sử dụng một ứng dụng theo dõi chi tiêu hoặc đơn giản là ghi chép lại tất cả các khoản chi tiêu của mình trong một tháng.

Khi bạn biết mình đang chi tiêu những gì, bạn sẽ dễ dàng nhận ra những khoản chi tiêu không cần thiết.

  • Thay đổi thói quen chi tiêu

Sau khi đã xác định được những khoản chi tiêu không cần thiết, hãy thay đổi thói quen chi tiêu của mình để loại bỏ những khoản chi tiêu này.

Ví dụ, nếu bạn thường ăn trưa ở ngoài, bạn có thể thay thế bằng cách mang cơm từ nhà đi. Nếu bạn thường mua sắm quần áo, bạn có thể lập một kế hoạch mua sắm và chỉ mua sắm khi cần thiết.

  • Tự đặt ra giới hạn chi tiêu

Một cách hiệu quả để kiểm soát Latte Factor là tự đặt ra giới hạn chi tiêu cho những khoản chi tiêu nhỏ. Ví dụ, bạn có thể đặt ra giới hạn chi tiêu 50.000 đồng/ngày cho các khoản chi tiêu nhỏ, không cần thiết. Khi bạn đạt đến giới hạn chi tiêu, bạn sẽ phải ngừng chi tiêu cho những khoản chi tiêu này.

Bạn có thể quản lý tài chính hiệu quả hơn bằng ứng dụng ngân hàng số SeAMobile được ứng dụng mô hình quản lý chi tiêu 6 chiếc lọ. Ứng dụng  thể hiện và trình bày ở dạng biểu đồ và so sánh chi tiêu thực tế của khách hàng với chi tiêu theo tỷ lệ 6 lọ giúp khách hàng dễ dàng nhìn nhận và đánh giá tổng quan cũng như chi tiết về tình hình chi tiêu của mình để đưa các giải pháp điều chỉnh sao cho hợp lý nhất với tổng thu nhập mỗi tháng. 

https://lh7-us.googleusercontent.com/v1FbI4quZ_vhIRiJfux86thho_lFEREaHhIMgtS-xo5KNidmIrjyXxfUtMTNfoOc_M9zddGI9Kv8QLIUKb6jQ4Ao0MErPRJ3uR7YHtzBOoeTqct4DrbIb8E2D5gerYIbQYkJr5Z-_4RthEEuhRekSTk

 

Kết luận

Latte Factor là một khái niệm quan trọng mà chúng ta cần biết để kiểm soát tài chính của mình. Bằng cách theo dõi chi tiêu, xác định những khoản chi tiêu không cần thiết và thay đổi thói quen chi tiêu, chúng ta có thể tránh mắc phải Latte Factor và đạt được các mục tiêu tài chính của mình. Đừng quên truy cập vào www.seabank.com.vn hàng tuần để cập nhật những kiến thức hữu ích nhé.

 

Tin Tức Liên Quan

Chat bot